Mingler (1368-1644) Ming dönemi edebiyatı, eskiye tutkun konfuçiusçu edebiyatçıların yetersizliğini, tiyatro ve özellikle de roman alanında verilen yapıtlarla giderdi. Pipa ci (gitar), "Güney tiyatrosu"nun başyapıtıdır. Roman türüne gelince, bu alan o döneme değin kısa ve uzun öykülerle sınırlanmıştı; cılar ile taocular da kendi propagandalarını yapmak için bu türden yararlandılar. Halk öykücüleri ise en çok tarih romanlarına ilgi duydular. Birkaç kez gözden geçirilerek yeniden yayımlanan Uç' ülkenin romanı (Sanguo Ci yanyı) adlı yapıt sayesinde, aşağı sınıflar da Liu Bei, Cugı Li-ang ve Tsao Tsao gibi, Çin tarihinin en ünlü simalarını tanıma fırsatı buldu. Tarihsel gerçeklerden çok, hayal gücüne dayanan Şuihu cuan (Su kıyısında) adlı yapıtta Song döneminin sonlarına doğru Şandong eyaletini haraca kesen bir haydut çetesi anlatılıyordu. Şiyou ci"de (Ba-tı'ya yolculuk) tarihsel gerçeklerden daha da kopuluyor ve doğaüstü olaylar alanına giriliyordu. Cin Ping Mel ise bambaşka bir türü, gerçekçi töre roman geleneğini başlatıyordu. En iyi çin romanlarından biri olan bu yapıtta, dönemin kokuşmuş bazı memurlarının tutumları tüm çıplaklığı ile ortaya konmaktaydı.
matbaanın gelişmesiyle birlikte romanın yaygınlaşması kolaylaştı ve buddha
Çingler (1644-1911)
Bu dönemde, kapsamlı bilgi alanında gerçek bir rönesans gözlemlenir. Çing aydınları, XIX. yy. sonlarında Çinlilerin Batı edebiyatını keşfetmesine kadar, Ming geleneğini sürdürmekle yetindiler. Bu dönemde yazarlar yalnızca roman alanında yaratıcı bir çalışma gösterdiler. XVII. yy.'ın ikinci yarısında yayımlanan Honglou Ming (Kırmızı köşkteki düş) adlı başyapıt büyük bir başarı kazandı. Anlaşılmaz anıştırmalarla dolu bu uzun roman, çok saf, şiirli bir dille ve şaşırtıcı bir psikoloji anlayışıyla kaleme alınmıştır. Honglou Ming ve onu taklit ederek yazılan öteki duygusal romanların yanı sıra, Julin vaişi gibi hicivler ve toplumsal konulu romanlar da yazıldı. Küçük öykü derlemeleri arasında en çok beğenileni ise Liaocai Ciyi'dir (Liao dershanesinin olağanüstü öyküleri). Yazar bu olağanüstü öykülerinin konularını, içinden geldiği halkın yaşantısından alıyordu. Parlak ve özlü üslubunu, en titiz aydınlar bile beğenirdi.
matbaanın gelişmesiyle birlikte romanın yaygınlaşması kolaylaştı ve buddha
Çingler (1644-1911)
Bu dönemde, kapsamlı bilgi alanında gerçek bir rönesans gözlemlenir. Çing aydınları, XIX. yy. sonlarında Çinlilerin Batı edebiyatını keşfetmesine kadar, Ming geleneğini sürdürmekle yetindiler. Bu dönemde yazarlar yalnızca roman alanında yaratıcı bir çalışma gösterdiler. XVII. yy.'ın ikinci yarısında yayımlanan Honglou Ming (Kırmızı köşkteki düş) adlı başyapıt büyük bir başarı kazandı. Anlaşılmaz anıştırmalarla dolu bu uzun roman, çok saf, şiirli bir dille ve şaşırtıcı bir psikoloji anlayışıyla kaleme alınmıştır. Honglou Ming ve onu taklit ederek yazılan öteki duygusal romanların yanı sıra, Julin vaişi gibi hicivler ve toplumsal konulu romanlar da yazıldı. Küçük öykü derlemeleri arasında en çok beğenileni ise Liaocai Ciyi'dir (Liao dershanesinin olağanüstü öyküleri). Yazar bu olağanüstü öykülerinin konularını, içinden geldiği halkın yaşantısından alıyordu. Parlak ve özlü üslubunu, en titiz aydınlar bile beğenirdi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder